Με εκτεταμένες παρεμβάσεις που αλλάζουν τον χάρτη της στρατιωτικής θητείας και της δομής του στρατεύματος, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας παρουσίασε σήμερα τη δεύτερη φάση της μεταρρύθμισης «Ατζέντα 2030» για τις Ένοπλες Δυνάμεις.
Στο επίκεντρο των αλλαγών βρίσκεται ο επαναπροσδιορισμός της στρατιωτικής θητείας: από την 1η Ιανουαρίου 2026, οι στρατεύσιμοι δεν θα υπηρετούν πλέον στην Πολεμική Αεροπορία και το Πολεμικό Ναυτικό. Όσοι κατατάσσονται από τότε και έπειτα θα εκπληρώνουν τη θητεία τους αποκλειστικά στον Στρατό Ξηράς, στο πλαίσιο της δημιουργίας ενός ενιαίου και πιο ευέλικτου μοντέλου εκπαίδευσης.
Θητεία με προοπτικές επαγγελματικής κατάρτισης
Η νέα «θητεία ευκαιρίας», όπως τη χαρακτηρίζουν στελέχη του υπουργείου, στοχεύει στην παροχή τεχνικών γνώσεων στους οπλίτες. Μετά τη βασική εκπαίδευση, οι στρατιώτες θα μπορούν να αποκτήσουν εξειδίκευση σε πρακτικά αντικείμενα — από χειρισμό βαρέων μηχανημάτων μέχρι βοηθητικά καθήκοντα στον τομέα της υγείας — μέσα από εντατικά προγράμματα διάρκειας έως τεσσάρων εβδομάδων.
Παράλληλα, σχεδιάζεται η εφαρμογή νέου εκπαιδευτικού μοντέλου βασικής εκπαίδευσης, εμπνευσμένου από το φινλανδικό σύστημα, με έμφαση στην τακτική εκπαίδευση, τη χρήση οπλισμού και τη συνολική επιχειρησιακή ετοιμότητα των εφέδρων.
Ενδεχόμενο εθελοντικής στράτευσης για γυναίκες
Στο τραπέζι βρίσκεται επίσης η προοπτική εθελοντικής θητείας για γυναίκες, ακολουθώντας το παράδειγμα χωρών όπως το Ισραήλ. Το μέτρο μελετάται και αναμένεται να ανακοινωθεί μόλις κριθεί ώριμο επιχειρησιακά και πολιτικά.
Αναδιοργάνωση και συγχωνεύσεις στρατοπέδων
Σημαντική πτυχή της μεταρρύθμισης αποτελεί η αναδιάρθρωση της στρατιωτικής γεωγραφίας: δεκάδες μονάδες σε όλη τη χώρα ενοποιούνται ή καταργούνται με στόχο την αύξηση της επιχειρησιακής πληρότητας. Το σχέδιο προβλέπει μείωση των υπαρχουσών μονάδων και μεταφορά προσωπικού και υλικού σε νέα, πιο ισχυρά και τεχνολογικά αναβαθμισμένα στρατόπεδα.
Ήδη, από το 2024, έχει ολοκληρωθεί η συγχώνευση 21 μονάδων σε ηπειρωτική Ελλάδα και Ανατολικό Αιγαίο, με άλλες περίπου 100 να εξετάζονται για τη νέα φάση της μεταρρύθμισης.
Αυξήσεις στις αποζημιώσεις των στρατεύσιμων
Μια ακόμα καινοτομία είναι η αύξηση της οικονομικής αποζημίωσης των οπλιτών. Η σημερινή συμβολική αμοιβή των 8,70 ευρώ τον μήνα αντικαθίσταται από ένα σύστημα βασισμένο στη γεωγραφική θέση της θητείας: 50 ευρώ τον μήνα για υπηρεσία στην ενδοχώρα και 100 ευρώ για όσους τοποθετούνται σε παραμεθόριες περιοχές. Οι πόροι για τη χρηματοδότηση αυτών των επιδομάτων προέρχονται από τη μείωση λειτουργικών εξόδων μέσω συγχωνεύσεων και αναδιάρθρωσης.
Νέα αμυντικά έργα και τεχνολογία αιχμής
Η μεταρρύθμιση περιλαμβάνει επίσης την ενίσχυση της φυσικής άμυνας, με νέα οχυρωματικά έργα και υποδομές που αυξάνουν την επιβιωσιμότητα της πρώτης γραμμής. Σημαντική έμφαση δίνεται στη χρήση μη επανδρωμένων συστημάτων (drones) και την ανάπτυξη anti-drone άμυνας.
Με την πλήρη στελέχωση των «πολυδύναμων» μονάδων στον Έβρο και τα νησιά, η χώρα εκπέμπει ένα σαφές μήνυμα αποτροπής, ενισχύοντας την ταχύτητα αντίδρασης και την αποτρεπτική ισχύ των Ενόπλων Δυνάμεων.