Άρθρο του δημοσιογράφου της Politiken Mathias Kryger με τίτλο «Πείτε επιτέλους ευχαριστούμε για το δάνειο και επιστρέψτε στους Έλληνες τους θησαυρούς τους».

Η εφημερίδα Politiken (έκδοση Κυριακής 19.2) δημοσίευσε άρθρο του δημοσιογράφου πολιτιστικών θεμάτων Mathias Kryger με τίτλο «Πείτε επιτέλους ευχαριστούμε για το δάνειο και επιστρέψτε στους Έλληνες τους θησαυρούς τους».

«Ευχαριστούμε για το δάνειο, ήταν πολύ καλό όσο κράτησε», έτσι κανονικά θα έπρεπε να πει το Εθνικό Μουσείο (της Κοπεγχάγης), το οποίο ακριβώς αυτή τη χρονική στιγμή έχει τη δυνατότητα να ακολουθήσει τα βήματα του Πάπα Φραγκίσκου και να επιστρέψει τα κομμάτια του διάκοσμου του Παρθενώνα, που βρίσκονται στην Κοπεγχάγη, στην Ελλάδα.

Αλλά ο Διευθυντής του Μουσείου, Rane Willerslev εξέφρασε άλλη άποψη, κατά τη διάρκεια συνέντευξής του στον κρατικό ραδιοφωνικό σταθμό σχετικά με την επιθυμία της Ελλάδας για την επιστροφή των πολιτιστικών της θησαυρών. Όπως δήλωσε, βέβαια, δεν ήθελε να αποκαλύψει την προσωπική του άποψη για το θέμα.

Πρέπει να τα επιστρέψουμε, δεν πρέπει; Είναι μία υπόθεση για την οποία θα πρέπει να αποφασίσουν οι πολιτικοί, όπως δήλωσε και έτσι έδωσε την «καυτή πατάτα» στους εκλεγμένους από τα λαό.

Φαίνεται να δήλωσε, όμως, ότι εάν εκπληρώσουμε την επιθυμία των Ελλήνων θα ανοίξει ένα τόσο μεγάλο κενό στο σύμπαν που θα καταπιεί όλη την εξέλιξη του πολιτισμού και την ανθρώπνη ιστορία. Και ότι με την επιστροφή των γλυπτών όλες οι χώρες της οικουμένης θα ζητήσουν πίσω τους πολιτιστικούς τους θησαυρούς και έτσι τα ευρωπαϊκά μουσεία θα αδειάσουν εντελώς.

Και ναι, οι θησαυροί από το διάκοσμο του Παρθενώνα που θα επιστρέψει το Βατικανό είναι μικροί. Όσον αφορά τα γλυπτά που βρίσκονται σε δανικά χέρια, ο Διευθυντής είπε ότι δεν τα έχει δει, αν και εκτίθενται στο δικό του μουσείο. Άρα, τα δύο αυτά γλυπτά δεν έχουν μία τόσο ξεχωριστή θέση στο Μουσείο ή στην αφήγηση για τη συγκρότηση της δανικής ταυτότητας…

Και φυσικά, η απόφαση του Βατικανού έχει και πολιτικές διαστάσεις. Δεν θα επιστραφούν στο ελληνικό κράτος αλλά στον Αρχιεπίσκοπο της Εκκλησίας της Ελλάδας προκειμένου να μην προκληθούν εντάσεις στην πολιτιστική διπλωματία στην Ευρώπη. Μία επιστροφή με το Θεό ως μεσάζωντα είναι προφανώς μία ιερή και θεία πολιτική κίνηση.

Η μεγάλη διάμαχη της υπόθεσης διεξάγεται φυσικά μεταξύ της Ελλάδας και της Αγγλίας, καθώς τα Μάρμαρα του Παρθενώνα και άλλα μεγαλύτερα γλυπτά που δημιουργήθηκαν πριν από σχεδόν 2.450 χρόνια και μεταφέρθηκαν από τον 7ο Λόρδο του Έλγιν στο Λονδίνο στις αρχές του 19ου αιώνα, βρίσκονται ακόμη στο Βρετανικό Μουσείο.

Η έκθεση των γλυπτών αυτών στο Μουσείο ήταν από την αρχή αμφιλεγόμενη. Γιατί, όπως έγραψε ο ποιητής λόρδος Βύρωνας, επρόκειτο για βανδαλισμό, όταν ο Έλγιν απομάκρυνε τις μετώπες και τις μετέφερε στο Λονδίνο; Ή αντίθετα έσωσε τα γλυπτά του αρχαίου πολιτισμού;

Η διαμάχη έφθασε μέχρι τα Ηνωμένα Έθνη και την Unesco, που συμβούλεψαν τους Βρετανούς να δουν την υπόθεση και να εξετάσουν την πιθανότητα για κάποια συμφωνία. Βέβαια, οι Βρετανοί δεν φαίνεται να είναι πρόθυμοι και όσο περισσότερο πιέζουν οι Έλληνες, τόσο ψηλότερα σκαρφαλώνουν σε αυτήν την παράξενη Ακρόπολη που οικοδόμησαν οι Βορειοευρωπαίοι πάνω στην ιδέα ότι είναι αυτοί που έσωσαν τους θησαυρούς της αρχαιότητας από την σίγουρη καταστροφή.

Φαίνεται ότι έχει ξεχασθεί η ουσία της υπόθεσης:

Τα γλυπτά αυτά αποτελούν μέρος ενός οικοδομήματος από τα πλέον εμβληματικά του κόσμου, του Ναού του Παρθενώνα πάνω στην (πραγματική) Ακρόπολη. Ένας ναός που έχτισαν οι Έλληνες μετά τη νίκη τους επί των Περσών για να συμβολίζει την δόξα της πόλης των Αθηνών και τη δημοκρατία. Ένα κτήριο που, όπως φαίνεται, είχε και κοσμική λειτουργία αφού αποτελούσε το ταμείο του κράτους αλλά με μία μετώπη που απεικονίζει την πομπή στη γιορτή προς τιμήν της θεάς Αθηνάς, όπου οι άνθρωποι έφερναν θυσίες. Έτσι, λοιπόν, ο ναός σχετίζονταν με θυσίες πνευματικού χαρακτήρα αλλά και τις εξίσου σημαντικές θυσίες με τη μορφή της καταβολής φόρου.

Ένα ερώτημα που βρίσκεται, όπως πιστεύω, και στην καρδιά της σύγχρονης πολιτικής που αφορά τα περισσότερα έθνη. Και ο συμβολικός χαρακτήρας και ο πρακτικός. Καταβολή φόρου, πολιτική αναδιανομής κλπ…Για αυτόν λοιπόν, είναι τόσο μεγάλη θυσία η επιστροφή των γλυπτών;

Και η Αγγλία και η Δανία θα πρέπει να ακολουθήσουν τα βήματα του Πάπα. Και εάν όχι με το Θεό, τότε έχοντας ως μεσάζοντα κάποιες ηθικές αξίες. Θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε αυτόν τον μεσάζοντα ως δημοκρατική ή ποιητική δικαιοσύνη, εάν βοηθά. Ή να τον αποκαλέσουμε πνευματικό; Ή οικονομικό; Ή και οικονομικό και πνευματικό, όπως άλλωστε και οι λειτουργίες του ναού;

Τα γλυπτά αυτά μπορούν να αποφέρουν πολλά ευρώ στην πολιτιστική βιομηχανία της Ελλάδας, που είναι μία από τις σημαντικότερες που διαθέτει η χώρα. Άρα χρήματα στα κρατικά ταμεία της χώρας.

Θα ήταν πολύ ταιριαστό εάν οι χώρες της Ευρώπης έδειχαν αλληλεγγύη και τα μουσεία και οι χώρες που έχουν ελληνικούς θησαυρούς βούληση να θυσιάσουν κάτι. Πείτε, λοιπόν, «ευχαριστούμε για το δάνειο. Ξέρουμε πολύ καλά ότι τα γλυπτά αυτά είναι δικά σας. Δεν είναι μεγάλη θυσία».