Η νέα νομοθεσία που εφαρμόστηκε απο την 1η Οκτωβρίου 2025 έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις σε όλη τη Σουηδία. Η νέα πολιτική, που εφαρμόστηκε από το Σουηδικό Δημοκρατικό Κόμμα υπό την ηγεσία του Jimmie Åkesson, σε συνεργασία με την κυβέρνηση, αυξάνει το ανώτατο όριο του επιδόματος αλλά μειώνει ταχύτατα την αποζημίωση για όσους παραμένουν άνεργοι για πάνω από 100 ημέρες.
Για πάνω από ένα εκατομμύριο εργαζόμενους, η αλλαγή αυτή σημαίνει σημαντική μείωση εισοδήματος, κάτι που μπορεί να φέρει πραγματική οικονομική δυσχέρεια και αβεβαιότητα για πολλές οικογένειες.
Η περίπτωση του Robert 45 ετών, δημοσιεύτηκε σε πολλά μέσα ενημέρωσης. Ο Robert ήταν άνεργος για δύο χρόνια. Μέσω ενός προγράμματος της Υπηρεσίας Απασχόλησης λαμβάνει επίδομα δραστηριότητας. Χωρίς την υποστήριξη συγγενών, η καθημερινότητά του θα ήταν σχεδόν αδύνατη. «Μερικές φορές νιώθω ότι όλα πάνε στραβά. Αλλά αρνούμαι να τα παρατήσω», λέει ο ίδιος στον σουηδικό τύπο.
Η νέα επιδότηση δραστηριότητας μειώνεται σταδιακά σε 365 κορόνες ανά ημέρα, περίπου 8.000 κορόνες προ φόρων. Παράλληλα, η σκληρή αγορά εργασίας και η αύξηση της ανεργίας δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο την εύρεση εργασίας, ειδικά για όσους είναι άνω των 40 ετών.
Ο Robert αναφέρει ότι, παρά την εμπειρία και τις δεξιότητές του, αντιμετωπίζει ηλικιακές διακρίσεις: «Υπάρχει τεράστια ηλικιακή διάκριση στην κοινωνία. Ακόμα κι αν είμαι 45, κανένας εργοδότης δεν με θέλει. Θέλουν κάποιον νεότερο».
Μελέτη της Υπηρεσίας Αντιμετώπισης Διακρίσεων επιβεβαιώνει τις ανησυχίες αυτές: είναι χαρακτηριστικό πως δύο φανταστικοί υποψήφιοι, ηλικίας 31 και 46 ετών, που έκαναν αίτηση για 400 θέσεις εργασίας μέσω της πλατφόρμας της Υπηρεσίας Απασχόλησης, έλαβαν διαφορετικό αριθμό προσφορών για συνέντευξη, υπέρ του νεότερου.
30 χρόνια πριν, η ανεργία θεωρούνταν κυρίαρχο κοινωνικό ζήτημα και η πολιτική έδινε λύσεις μέσω κρατικών επενδύσεων, προγραμμάτων απασχόλησης και αναπτυξιακών πρωτοβουλιών. Σήμερα, η συζήτηση έχει γίνει ατομική: «προσπαθήστε περισσότερο», «κάντε μαθήματα εύρεσης εργασίας», ενώ οι πολιτικές για την οικονομία και την απασχόληση έχουν περιοριστεί. Το αποτέλεσμα είναι ότι η κοινωνική προστασία έχει γίνει ανεπαρκής. Οι πολίτες δεν μπορούν να βασίζονται πλέον στο κράτος, ως δίχτυ ασφαλείας, ακόμα και αν έχουν πληρώσει φόρους και έχουν ακολουθήσει τους κανόνες όλη τους τη ζωή.
Στις εκλογές, ο Åkesson είχε υποσχεθεί ότι θα αντιτασσόταν σε οποιαδήποτε μείωση του επιδόματος ανεργίας. Ωστόσο, μετά την ανάληψη της εξουσίας, αποδέχθηκε πλήρως την πολιτική των Μετριοπαθών, προκαλώντας έντονη δυσαρέσκεια στους χαμηλόμισθους και τους παραδοσιακούς ψηφοφόρους του Σουηδικού Δημοκρατικού Κόμματος. Η νέα πολιτική φαίνεται να πλήττει κυρίως τους 45+ εργαζόμενους και όσους παραμένουν μακροχρόνια άνεργοι, δημιουργώντας οικονομική αβεβαιότητα και κοινωνική ανισότητα.
Η μείωση της στήριξης προς τους ανέργους και η παράλληλη αύξηση των απαιτήσεων για ατομική ευθύνη δημιουργεί ένα δυνητικά επικίνδυνο περιβάλλον για τους πολίτες, ειδικά για όσους βρίσκονται στην μέση ηλικία ή αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην εύρεση εργασίας. Η ανεργία πρέπει να επιστρέψει στο πολιτικό προσκήνιο, με ουσιαστικές πολιτικές που θα προσφέρουν πραγματική προστασία και ευκαιρίες για όλους.
Με πληροφορίες και μετάφραση στα ελληνικά από τα Σουηδικά μέσα ενημέρωσης Expressen, TT, Aftonbladet, SVT News, Omni, Simployer κλπ, Νορβηγικά, Δανέζικα μέσα ενημέρωσης, Ελληνικό και Διεθνή τύπο.