Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε σήμερα στην Εκκλησία Adolf Fredrik στη Στοκχόλμη η Χριστουγεννιάτικη Συναυλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2025. Η εκδήλωση διοργανώθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνεργασία με 22 πρεσβείες στη Σουηδία και με τη συμμετοχή της UNICEF, προσφέροντας παράλληλα την ευκαιρία στήριξης των παιδιών που πλήττονται από πολέμους και καταστροφές.

Ουκρανία, Φιλανδία, Κύπρος, Σλοβενία, Γαλλία, Λετονία, Κροατία, Γερμανία, Ιρλανδία, Ρουμανία, Εσθονία, Σλοβακία, Ελλάδα, Ιταλία, Ουγγαρία, Βουλγαρία, Ισπανία, Τσεχία, Λιθουανία, Πορτογαλία, Πολωνία, Αυστρία και Σουηδία – μέσω των εκπροσώπων τους ένωσαν τις φωνές τους και, με τις ονειρικές μελωδίες τους, μας ταξίδεψαν στα ήθη και τα έθιμα των χωρών τους.

Την έναρξη της συναυλίας έκανε ο καταπληκτικός παρουσιαστής της βραδιάς, κ. Νικόλαος Τσιάμης.

Στη συνέχεια, η σκυτάλη δόθηκε στην Annika Wäppling Korzinek, Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη Σουηδία. Αναφέρθηκε στο νόημα των Χριστουγέννων, επισημαίνοντας πως είναι περίοδος ειρήνης και αλληλεγγύης. Με τον πόλεμο να εξακολουθεί να μαίνεται στην Ευρώπη, τόνισε τη σημασία να συνεχίσουμε να στεκόμαστε στο πλευρό της Ουκρανίας και να δείχνουμε την αταλάντευτη υποστήριξή μας.

«Είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι που έχουμε ξανά φέτος μαζί μας την Ουκρανία, ως ειδική μας προσκεκλημένη για την εναρκτήρια εμφάνιση. Τα Χριστούγεννα είναι επίσης μια ξεχωριστή περίοδος για τα παιδιά, όμως για πολλά παιδιά που ζουν μέσα σε πολέμους και κρίσεις, ακόμη μια γιορτή Χριστουγέννων γεμάτη φόβο και ανασφάλεια πλησιάζει. Για το φετινό EU Christmas Concert, είμαστε ευτυχείς που στηρίζουμε τη UNICEF, συγκεντρώνοντας πόρους για να βοηθήσουμε τα παιδιά που έχουν ανάγκη.»

Ως τιμώμενη χώρα, η Ουκρανία έδωσε φέτος μια βαθιά συγκινητική νότα στο EU Christmas Concert. Η υψίφωνος της όπερας Svitlana Remzhyna, μαζί με την πιανίστρια Larysa Naidonava, παρουσίασαν τη μελωδία «Κοιμήσου Ιησού, κοιμήσου» ένα τρυφερό και κατανυκτικό ουκρανικό νανούρισμα (koliadky). Η ερμηνεία τους γέμισε τον χώρο με μια μοναδική αίσθηση γαλήνης.

Το τραγούδι περιγράφει την Παρθένο Μαρία να κουνά απαλά το Βρέφος Ιησού, με το νανούρισμά της να διαπερνάται από λεπτή θλίψη, προμηνύοντας τη μελλοντική του θυσία. Με λιτότητα, ευαισθησία και βαθιά συναισθηματική ένταση, η ουκρανική συμμετοχή υπενθύμισε ότι ακόμη και μέσα σε καιρούς πολέμου και ανασφάλειας, η τέχνη παραμένει δύναμη ειρήνης, μνήμης και ελπίδας.

Ο κ. Νίκος Τσιάμης καλωσόρισε το κοινό και τους Πρέσβεις των 21 χωρών της ΕΕ.

Στη συνέχεια εμφανίστηκε η Φινλανδία με τη Φιλανδό-Σουηδή σοπράνο Tessan-Maria Lehmussaari και την πιανίστρια Silja Levander. Η συμμετοχή τους περιλάμβανε το τραγούδι με εισαγωγικό στίχο Giv mig ej glans, ej guld, ej prakt («Μη μου δίνεις λάμψη, χρυσό, ούτε μεγαλοπρέπεια»), γραμμένο το 1887 από τον Zacharias Topelius και μελοποιημένο το 1895 από τον Jean Sibelius. Η αποψινή ερμηνεία συνέπεσε με την 160ή επέτειο από τη γέννηση του Sibelius.

Η Κύπρος εκπροσωπήθηκε από την παιδική χορωδία Cypriot Melody, αποτελούμενη από παιδιά της κυπριακής διασποράς στη Στοκχόλμη, μαθητές του ελληνικού σχολείου του Σαββάτου. Η χορωδία προετοιμάστηκε ειδικά για το EU Christmas Concert, κάνοντας εβδομαδιαίες πρόβες στην κατοικία του Πρέσβη της Κυπριακής Δημοκρατίας στη Σουηδία. Με την καθοδήγηση των Ioanna Dimosthenous και Sophia Michaelidou Porfyris, και με την υποστήριξη των γονέων, τα παιδιά παρουσίασαν παραδοσιακά κυπριακά κάλαντα συνοδευόμενα από πιάνο (Ioanna Dimosthenous), κιθάρα (Sotiris Poyiadjis) και φλάουτο (Anatoli Praxitelous). Η συμμετοχή τους αναδεικνύει τη χαρά και την παράδοση των Κυπριακών Χριστουγέννων.

Η Γαλλία συμμετείχε με τη χορωδία της πρεσβείας La Chorale de l’Ambassade, αποτελούμενη από εργαζομένους και πρώην εργαζομένους της Πρεσβείας. Η χορωδία, ενεργή από το 2019, εμφανίζεται σε εσωτερικές εκδηλώσεις και σημαντικά γεγονότα, όπως οι εορτασμοί της Αγίας Λουκίας και η Ημέρα της Ευρώπης.

Το ρεπερτόριό τους περιλάμβανε ένα παραδοσιακό χριστουγεννιάτικο κάλαντο της Προβηγκίας, που γιορτάζει τα Θεοφάνεια και τους Τρεις Μάγους. Η μελωδία, γνωστή ως La Marcho di Rèi, συνδέεται ιστορικά με τη στρατιωτική πορεία Marche de Turenne και την εισαγωγή της όπερας L’Arlésienne του Georges Bizet.

Η Λετονία εκπροσωπήθηκε απο το συγκρότημα Trīnes το οποίο αποτελείται από τρεις φίλες (Dace Balode, Maija Jaunusa και Anna Petra) που γνωρίστηκαν στη Σουηδία πριν από δέκα χρόνια. Από τότε, τραγουδούν και παίζουν μαζί σε διάφορες συνθέσεις. Μέσα από τα λαϊκά τραγούδια της Λετονίας, οι Trīnes αφηγούνται ιστορίες από τις ζωές και τις μοίρες των γυναικών, μερικές φορές τόσο σκληρές όσο ο βόρειος άνεμος, άλλες φορές γεμάτες γέλιο σαν τα νερά της άνοιξης. Στα τραγούδια τους, αρχαίες φωνές και συναισθήματα ζωντανεύουν, συνδέοντας το παρελθόν με το παρόν. Η συμμετοχή της Λετονίας είναι ένα παραδοσιακό λαϊκό τραγούδι, όπου τα Χριστούγεννα προσωποποιούνται ως φιλοξενούμενοι που έρχονται να επισκεφτούν τους ανθρώπους. Όλοι προετοιμάζονται για να τους υποδεχτούν.

Η Κροατική Αθλητική και Πολιτιστική Ένωση, Matija Gubec Croatia Stockholm, έχει αναπτυχθεί τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, εξελισσόμενη σε μια ζωντανή κοινότητα όπου η παράδοση, η χαρά και ο χορός συναντιούνται. Σήμερα, το σύνολό τους περιλαμβάνει δύο ομάδες: μια παιδική ομάδα περίπου 15 ενθουσιωδών χορευτών ηλικίας 6 έως 11 ετών, της οποίας η ενέργεια δείχνει ότι αυτή η κληρονομιά συνεχίζει να ανθίζει στη νεότερη γενιά, και μια ενήλικη γυναικεία ομάδα αφιερωμένη στη διατήρηση και τη διάδοση αυτής της πολιτιστικής κληρονομιάς. Οι Stockholm Tamburitza Players, με έδρα τη Στοκχόλμη, δραστηριοποιούνται από το 2017 σε διάφορα μουσικά σύνολα. Φέρνουν επίσης τη μουσική τους σε ιδιωτικές εκδηλώσεις, γάμους και άλλες ιδιαίτερες περιστάσεις.

Η Κροατία συμμετέχει με ένα από τα πιο αγαπημένα χριστουγεννιάτικα κάλαντα, το οποίο κατέχει εξέχουσα θέση τόσο σε θρησκευτικές τελετές όσο και σε παραδοσιακές συγκεντρώσεις σε όλη την Κροατία κατά τη διάρκεια της χριστουγεννιάτικης περιόδου. Το τραγούδι μεταφέρει ένα κεντρικό μήνυμα βαθιάς χαράς και παγκόσμιας ελπίδας. Αναγγέλλει τη γέννηση του Ιησού Χριστού ως μια στιγμή θείας χάριτος, προσκαλώντας όλα τα έθνη να χαρούν για την έλευση του Σωτήρα. Μέσα από αυτούς τους απλούς αλλά δυνατούς στίχους, το τραγούδι μεταδίδει θέματα ειρήνης, λύτρωσης και ενότητας.

Ο Joel Heurlin Fernold είναι ένας 18χρονος Σουηδός βαρύτονος που σπουδάζει αυτή τη στιγμή στη Lilla Akademien. Έκανε την σόλο όπερα ντεμπούτο του, στην Madame Butterfly σε ηλικία 16 ετών και από τότε έχει εμφανιστεί σε πολλές παραγωγές, μεταξύ των οποίων Werther, Dido and Aeneas και άλλες, παρουσιάζοντας ένα ευρύ ρεπερτόριο. Ο Joel έχει επίσης λάβει μέρος σε πολλές συναυλίες, τόσο ως χορωδός όσο και ως σολίστ, σε εκδηλώσεις που κυμαίνονται από σχέσεις και συνεργασίες στην ίδια τη Σουηδία μέχρι διεθνείς εμφανίσεις. Ο Felix Fredén είναι 16 ετών και επίσης σπουδάζει στη Lilla Akademien. Παίζει όργανο από τα 13 του και έχει δώσει αρκετές σόλο συναυλίες σε εκκλησίες γύρω από τη Στοκχόλμη.

Η Lilla Akademien είναι ένα αναγνωρισμένου κύρους μουσικό σχολείο στη Στοκχόλμη. Ιδρύθηκε το 1994 και προσφέρει ολοκληρωμένη ακαδημαϊκή εκπαίδευση μαζί με υψηλού επιπέδου μουσική κατάρτιση. Θεωρείται μοναδικό στη Σουηδία για την πλήρη εκπαίδευσή του στη μουσική από τα πρώτα σχολικά χρόνια μέχρι την προετοιμασία για το προ-πανεπιστημιακό επίπεδο. Οι μαθητές συμμετέχουν σε συνόλα, ορχήστρες και δίνουν τακτικά συναυλίες.

Η γερμανική συμμετοχή είναι ένας από τους πιο αγαπημένους ύμνους της Προτεσταντικής Μεταρρύθμισης. Το κείμενο γράφτηκε το 1534 από τον Μαρτίνο Λούθηρο (1483–1546), πιθανότατα για τον χριστουγεννιάτικο εορτασμό μέσα στην οικογένεια. Η μελωδία που συνδέεται περισσότερο με τον ύμνο δημοσιεύτηκε το 1539. Πιστεύεται ότι και η μουσική συντέθηκε από τον Λούθηρο. Ο ύμνος αναφέρεται στη γέννηση του Ιησού, βασισμένος στο Ευαγγέλιο του Λουκά 2:8–18. Η μελωδία μπορεί επίσης να ακουστεί στο Χριστουγεννιάτικο Ορατόριο του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ. Η σουηδική χριστουγεννιάτικη εκδοχή “Ett barn är fött på denna dag” βασίζεται σε αυτόν τον ύμνο.

Η χορωδία Sacred Singers έχει καθιερωθεί ως μία από τις πιο αναγνωρισμένες και επιτυχημένες ιρλανδικές χορωδίες. Έχει εμφανιστεί σε τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές, καθώς και σε πολυάριθμες συναυλίες στην Ιρλανδία και στο εξωτερικό. Ο Eoghan O’Loughlin και ο Kieran Loughran ήταν συμμαθητές στο σχολείο και από τότε διατήρησαν μια μακρά και επιτυχημένη μουσική συνεργασία. Στην Ιρλανδία, ο Eoghan έχει εμφανιστεί σε πολλές παραστάσεις, ενώ ο Kieran έχει περιοδεύσει εκτενώς σε ολόκληρη τη χώρα. Ο Freyr Petersen είναι και αυτός οργανοπαίκτης και συνθέτης. Το τραγούδι Don oíche úd i mBeithil είναι ένα από τα παλαιότερα ιρλανδικά χριστουγεννιάτικα τραγούδια και χρονολογείται γύρω στον 7ο αιώνα. Το τραγούδι αποδίδεται στον Αδάμ ντα Κάρνμαθοϊ, έναν Ιρλανδό μοναχό και ποιητή.

(Photo: CampanellaFoto (for the European Commission)

Ο Mirel Manea (πιάνο) είναι ο βασικός τρομπετίστας και διευθυντής της Φιλαρμονικής George Enescu στο Μποτοσάνι της Ρουμανίας. Είναι ο πρώτος Ρουμάνος καλλιτέχνης που έλαβε άδεια από τις ιταλικές αρχές να εμφανιστεί και να κινηματογραφήσει στον φημισμένο αρχαίο χώρο του Κολοσσαίου. Το 2018 εμφανίστηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες. Το 2023 ο Mirel Manea συμμετείχε στην τελετή έναρξης της Συνόδου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες. (Foto CampanellaFoto (for the European Commisssion)

Η Georgiana Nistor (τραγουδίστρια ποπ-όπερας) και η Loredana Șerban (φωνητικά υποστήριξης) έχουν μοιραστεί τη σκηνή με τον Mirel Manea σε πολυάριθμες εθνικές και διεθνείς συναυλίες. Η ρουμανική συμμετοχή συνδυάζει δύο χριστουγεννιάτικα τραγούδια, ένα παραδοσιακό και μία σύγχρονη διασκευή.

Το «Άνοιξε την πόρτα, χριστιανέ» είναι ένα παραδοσιακό ρουμανικό χριστουγεννιάτικο τραγούδι (colindă) από τα τέλη του 18ου ή τις αρχές του 19ου αιώνα, το οποίο μεταδόθηκε προφορικά από γενιά σε γενιά. Είναι γνωστό σε όλη τη Ρουμανία, ωστόσο η ακριβής προέλευσή του δεν μπορεί να προσδιοριστεί με βεβαιότητα.

Το «Μαρούτ, μαργκαρίτα» είναι ένα παλιό χριστουγεννιάτικο τραγούδι που διασκευάστηκε το 2016 από τον Ciprian Ionuț Popescu, γνωστό και ως Cipri Popescu, με επιρροές από την περιοχή της Τρανσυλβανίας στη δυτική Ρουμανία. Και τα δύο τραγούδια είναι γνωστά μέσα από τις ερμηνείες του Ștefan Hrușcă, διάσημου Ρουμάνου ερμηνευτή καλάντων. (foto CampanellaFoto (for the European Commission)

Έναν «χριστουγεννιάτικο άγγελο» μας έφερε στην αίθουσα το φωνητικό συγκρότημα SweedEst Song απο την Εσθονία, οι οποίοι εμφανίζονται στη Στοκχόλμη σε διάφορα σχήματα από το 2013. Και τα έξι μέλη ασχολούνται με τη μουσική από πολύ μικρή ηλικία και έχουν τραγουδήσει μαζί σε αρκετές χορωδίες και σύνολα. Τα πέντε από τα έξι μέλη είναι Εσθονοί δεύτερης γενιάς που ζουν στη Σουηδία. Ως αποτέλεσμα, το ρεπερτόριο του συγκροτήματος έχει έντονες εσθονικές επιρροές, περιλαμβάνοντας τόσο παραδοσιακή όσο και σύγχρονη εσθονική χορωδιακή μουσική, καθώς και επιλογές παλαιότερων και νεότερων έργων από τη Σουηδία και άλλες χώρες. Ιδιαίτερα συναισθηματικά σημαντικές είναι οι πρωτότυπες σουηδο-εσθονικές συνθέσεις και οι στίχοι. Τα μέλη του συγκροτήματος είναι οι Maimi Laks, Leane Riiser, Taave Sööt Vahermägi, Taavo Kask, Piia Paljak Särlefalk και Ann Arendi.

Η εσθονική συμμετοχή ο «Χριστουγεννιάτικος Άγγελος» είναι ένα τραγούδι που συντέθηκε το 1994 από τον Olav Ehala (γενν. 1950) με στίχους της ποιήτριας Leelo Tungal (γενν. 1947). Περιγράφει πώς, την παραμονή των Χριστουγέννων, ένας άγγελος περιπλανιέται σε κάθε δωμάτιο, λουσμένος στο φως των κεριών, αόρατος στα μάτια αλλά αισθητός στην καρδιά, φέρνοντας ειρήνη και καλοσύνη, ενώ το άρωμα του πεύκου γεμίζει τα όνειρα. Το τραγούδι ψηφίστηκε από τους ακροατές του εσθονικού ραδιοφωνικού σταθμού κλασικής μουσικής Klassikaraadio ως το δεύτερο πιο αγαπημένο χριστουγεννιάτικο τραγούδι. Την παραμονή των Χριστουγέννων ο άγγελος περνά από κάθε δωμάτιο, πετά εκεί, μέσα στο φως των κεριών. Το τραγούδι ρίχνει μια ελαφριά θλίψη στην καρδιά, παρότι το έλατο θα μείνει στο σπίτι για λίγο ακόμη.

«Κοιμήσου όμορφο παιδί» Σλοβακία

Ο Adam Halan (φωνητικά), 13 ετών, είναι μαθητής της 7ης τάξης στο μουσικό δημοτικό σχολείο Lilla Akademien, όπου παίζει δύο όργανα: βιολί και μαρίμπα. Ο Adam τραγουδά ως παιδικός σοπράνο στη Stockholms Gosskör εδώ και πέντε χρόνια και εμφανίζεται τακτικά σε διάφορες συναυλίες. Ο Mark Szarkac (πιάνο), επίσης 13 ετών, φοιτά στο International English School και παίζει πιάνο από την ηλικία των τεσσάρων ετών. Η Wenni Jian (φλάουτο), επίσης 13 ετών, είναι συμμαθήτρια του Adam στη Lilla Akademien. Παίζει φλάουτο από τα έξι της χρόνια. (Foto CampanellaFoto (for the European Commission)

Η σλοβακική συμμετοχή είναι ένα παραδοσιακό χριστουγεννιάτικο κάλαντο (koleda), το οποίο συναντάται σε σλοβακικές συλλογές τραγουδιών στην κατηγορία ľudová (λαϊκό τραγούδι), χωρίς να αποδίδεται σε συγκεκριμένο συνθέτη ή στιχουργό. Ωστόσο, συνδέεται με τον Štefan Anton Pšný (1889–1969), οργανίστα, δάσκαλο και συλλέκτη σλοβακικών λαϊκών τραγουδιών από τη δυτική Σλοβακία, ο οποίος διέδωσε το κάλαντο και αφιέρωσε μία εκδοχή του στην κόρη του. Η μελωδία έχει τις ρίζες της στη σλοβακική λαϊκή μουσική, με απαλό και κατευναστικό χαρακτήρα που αντικατοπτρίζει τη στοργή και την πίστη γύρω από το νεογέννητο Θείο Βρέφος. Τραγουδιέται ευρέως κατά την περίοδο των Χριστουγέννων και έχει ερμηνευτεί από χορωδίες και σολίστ μέσα στις γενιές.