Η Καθαρή Δευτέρα είναι η ημέρα που σηματοδοτεί την αρχή της Σαρακοστής στην Ορθόδοξη Χριστιανική παράδοση. Γιορτάζεται 48 ημέρες πριν το Πάσχα και είναι ημέρα νηστείας, όταν οι πιστοί αποφεύγουν το κρέας, τα γαλακτοκομικά και τα αυγά.

Τα Κούλουμα, η γιορτή της Καθαράς Δευτέρας, εορτάζονται σε όλη την Ελλάδα με πλήθος εκδηλώσεων που ποικίλουν ανάλογα με την περιοχή.

Απο που όμως έρχεται η λέξη Κούλουμα; Μία από τις εκδοχές αναφέρει ότι προέρχεται από τη λατινική λέξη «CULUMUS», κάτι που ωστόσο δεν επιβεβαιώνεται από τα λατινικά λεξικά.

Η εν λόγω θεωρία προτείνει ότι η λέξη προήλθε από την αναγραμματισμένη μορφή του «CUMULUS», που σημαίνει «σωρός» ή «αφθονία», ενώ χρησιμοποιείται και με την έννοια του «τελειώματος».

Σύμφωνα με αυτήν την εκδοχή, η λέξη «CUMULUS» μετατράπηκε σε «κούμουλα» και στη συνέχεια σε «κούλουμα», υπονοώντας την αφθονία των νηστίσιμων τροφών που καταναλώνονται τη μέρα αυτή, καθώς και το τέλος της Αποκριάς.

Μια άλλη εκδοχή λέει πως η λέξη “κούλουμα” προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη “κούλουμος,” που σημαίνει “χάρισμα” ή “δώρο.” Αυτή η λέξη σχετίζεται με την ανταλλαγή και τη συνάθροιση αγαθών και την κοινή γιορτή.

Η γιορτή αυτή έχει πανελλήνια διάσταση, ενώ υπάρχουν και αντιπαραθέσεις για την καταγωγή της. Ορισμένοι την αποδίδουν στην Αθήνα, άλλοι τη συνδέουν με τη Βυζαντινή παράδοση.

Στην Κωνσταντινούπολη, η Καθαρά Δευτέρα εορτάζονταν με μεγάλη συμμετοχή κόσμου, κυρίως στους λόφους της πόλης, και ειδικότερα στον ελληνικό οικισμό των Ταταούλων.

Ορισμένες πηγές αναφέρουν ότι η λέξη μπορεί να έχει μια σύνδεση με την ετυμολογία των λέξεων που αφορούν τις γιορτές και τις τελετές που σχετίζονται με τον εορτασμό της φύσης και της αγροτικής παραγωγής.

Το έθιμο έχει τις ρίζες του στην αρχαία Ελλάδα και συνδέεται με τον εορτασμό της εαρινής ισημερίας. Οι αρχαίοι Έλληνες γιορτάζαν την απαρχή της άνοιξης με τελετές που περιλάμβαναν προσφορές στη γη και θεούς της φύσης.

Στον καιρό της Ορθόδοξης Εκκλησίας, το έθιμο εξελίχθηκε για να σηματοδοτήσει την αρχή της Σαρακοστής, μετατρέποντας τις αρχαίες γιορτές σε χριστιανικές παραδόσεις.

Τα κούλουμα συμπεριλαμβάνουν εδέσματα που είναι νηστίσιμα, ενισχύοντας την απλότητα και την επαφή με τη φύση, καθώς οι άνθρωποι απολαμβάνουν πικνίκ στη ύπαιθρο.

Είναι μια ημέρα γιορτής, ενότητας και επανασύνδεσης με την παράδοση.

Καλή Καθαρά Δευτέρα λοιπόν και πετάξτε τον χαρταετό σας όσο πιο ψηλά μπορείτε….